نوار نقاله چیست ؟

نوار نقاله یا کانوایر (Conveyor) یک سیستم مکانیکی است که برای حمل و جابجایی مواد یا اشیاء در مسافت‌های کوتاه یا بلند مورد استفاده قرار می‌گیرد. این سیستم معمولاً شامل یک نوار یا سطح صاف است که به طور مداوم حرکت کرده و اشیاء یا مواد مختلف را از یک نقطه به نقطه دیگر منتقل می‌کند.

انواع نوار نقاله:

1. نوار نقاله‌های تسمه‌ای:  متداول‌ترین نوع نوار نقاله است که از یک تسمه انعطاف‌پذیر ساخته شده و برای جابجایی مواد در صنایع مختلف استفاده می‌شود.
2. نوار نقاله‌های زنجیری:  در این نوع از زنجیرهای فلزی یا پلاستیکی استفاده می‌شود و برای جابجایی اجسام سنگین یا داغ مناسب است.
3. نوار نقاله‌های رولیکی:  از مجموعه‌ای از رولیک‌ها (چرخ‌های استوانه‌ای) تشکیل شده که اجسام بر روی آن‌ها حرکت می‌کنند.
4. نوار نقاله‌های شیبدار:  برای انتقال مواد از ارتفاعات پایین به بالا یا برعکس استفاده می‌شود.
5. نوار نقاله‌های پیچشی (اسکرو) : این نوع برای جابجایی مواد به صورت چرخشی و در مسیرهای منحنی طراحی شده است.

کاربردهای نوار نقاله:

• صنایع معدن و استخراج: برای حمل مواد معدنی از معادن.
• صنعت خودروسازی: در خطوط تولید و مونتاژ خودرو.
• صنعت مواد غذایی: در بسته‌بندی، جداسازی و انتقال مواد غذایی.
• صنایع بسته‌بندی و توزیع: در انبارها و مراکز توزیع برای جابجایی بسته‌ها.
• فرودگاه‌ها: برای جابجایی چمدان‌ها در قسمت بار فرودگاه‌ها.

مزایا:

• افزایش سرعت و دقت در جابجایی مواد
• کاهش نیاز به نیروی انسانی
• کاهش هزینه‌های عملیاتی و زمان‌بر
• امکان انتقال مواد در شرایط سخت یا محیط‌های صنعتی دشوار

نوار نقاله‌ها با توجه به نوع مواد و شرایط کاربری، طراحی و ساخته می‌شوند تا به بهینه‌ترین شکل ممکن عمل کنند.

رولیک چیست ؟

در سیستم‌های نوار نقاله، رولیک (IDLER) به غلتک‌هایی گفته می‌شود که در طول مسیر نوار نقاله برای هدایت یا پشتیبانی از تسمه یا نوار نقاله استفاده می‌شوند. این غلتک‌ها معمولاً ثابت هستند و نیروی اصطکاک کمی دارند تا نوار نقاله به راحتی حرکت کند.

پایه رولیک چیست ؟

پایه رولیک، که معمولاً در سیستم‌های انتقال نوار یا نقاله‌ها به کار می‌رود، قسمتی از ساختار نوار نقاله است که رولیک‌ها (غلتک‌ها) بر روی آن قرار می‌گیرند. این پایه‌ها وظیفه نگهداری و پشتیبانی از رولیک‌ها را بر عهده دارند و معمولاً به گونه‌ای طراحی می‌شوند که رولیک‌ها به راحتی در آن قرار گیرند و حرکت کنند.

این پایه‌ها یا نگهدارنده‌ها از رولیکها حمایت کرده و از حرکت و تغییر شکل نوار نقاله جلوگیری می‌کنند. این پشتیبانی به توزیع بار کمک کرده و باعث کاهش سایش و آسیب به نوار نقاله می‌شود.

پایه رولیک می‌تواند از جنس‌های مختلفی مانند فولاد، آلومینیوم یا پلاستیک ساخته شود و معمولاً به صورت فریم یا قاب‌هایی طراحی می‌شود که رولیک‌ها در داخل آن‌ها نصب می‌شوند. این قطعه در سیستم‌های مختلفی مانند حمل و نقل کالاها، معادن، کارخانجات و سایر صنایع استفاده می‌شود تا جابه‌جایی مواد به‌طور روان و بدون مشکل انجام گیرد.

کاربرد:

• در سیستم‌های نوار نقاله برای حمل مواد مختلف، از جمله سنگ، زغال سنگ، سنگ آهن، کنسانتره یا سایر مواد.
• این نوع پشتیبانی‌ها می‌توانند در محیط‌های صنعتی مختلف نظیر معادن، کارخانه‌ها، و تاسیسات حمل و نقل مواد مورد استفاده قرار گیرند.

ویژگی‌های اصلی پایه رولیک عبارتند از:

1. پشتیبانی و نگهداری رولیک‌ها: پایه رولیک وظیفه نگهداری غلتک‌ها را به عهده دارد و آن‌ها را در جای خود ثابت نگه می‌دارد.
2. سازگاری با نوار نقاله: پایه رولیک‌ها معمولاً برای نصب در کنار نوار نقاله طراحی می‌شوند تا غلتک‌ها بتوانند در راستای حرکت مواد قرار گیرند.
3. مقاومت و دوام: پایه‌های رولیک از موادی مقاوم مانند فولاد یا آلومینیوم ساخته می‌شوند تا در برابر فشار و سایش مقاومت کنند.

پایه رولیک‌ها در انواع مختلفی از جمله پایه رولیک‌های ثابت، قابل تنظیم و پایه‌های مخصوص شیب دار وجود دارند که بسته به نوع استفاده و نیاز نوار نقاله انتخاب می‌شوند

اهمیت پایه رولیک ها :

• بهبود عملکرد و عمر مفید نوار نقاله.
• کاهش سایش و اصطکاک در طول کارکرد.
• نگهداری و پشتیبانی مناسب از تسمه یا نوار نقاله.

در نتیجه، پایه رولیک ها  نقش حیاتی در عملکرد صحیح و طول عمر سیستم‌های نوار نقاله ایفا می‌کند.

پایه رولیک ها به دو دسته اصلی تقسیم می شوند :

• پایه رولیک رفت
• پایه رولیک برگشت

پایه رولیک رفت همانطور که از نامش پیداست زیر نوار نقاله در قسمتی که بار روی آن ریخته می شود  قرار میگیرد و معمولا در فاصله های یک متری از هم جانمایی می شوند .

پایه رولیک برگشت، همانطور که از نامش پیداست، نقش پشتیبانی از رولیک‌ها را در قسمت برگشت نوار نقاله دارد.در نوار نقاله‌ها، سیستم‌های رولیک برای هدایت و کاهش اصطکاک در انتقال مواد استفاده می‌شوند. در قسمت برگشت (قسمتی که نوار نقاله به نقطه آغازین خود برمی‌گردد)، این پایه‌ها از رولیک‌ها پشتیبانی کرده و آن‌ها را در محل خود ثابت نگه می‌دارند تا فرآیند برگشت به‌طور روان انجام شود. معمولا فاصله پایه رولیکهای برگشت دو یا سه برابر فاصله پایه رولیکهای رفت می باشد .

انواع پایه رولیک‌ها عبارتند از:

1. پایه رولیک ثابت (Fixed Roller Base):
   1. این پایه‌ها به طور ثابت در یک مکان نصب می‌شوند و رولیک‌ها به صورت ایستا قرار دارند.
2. پایه رولیک قابل تنظیم (Adjustable Roller Base):
   1. در این نوع پایه، امکان تنظیم ارتفاع و موقعیت رولیک‌ها وجود دارد که برای کاربردهایی با شرایط مختلف استفاده می‌شود.
3. پایه رولیک مورب (Inclined Roller Base):
   1. این نوع پایه به گونه‌ای طراحی شده است که رولیک‌ها به صورت مورب یا شیب‌دار قرار دارند و برای انتقال مواد در سطوح شیب‌دار کاربرد دارند.
4. پایه رولیک جغجغه‌ای (Clutch Roller Base):
   1. این نوع پایه‌ها برای انتقال اجسام با سرعت مختلف طراحی شده‌اند و رولیک‌ها می‌توانند سرعت متفاوتی داشته باشند.
5. پایه رولیک استیل (Steel Roller Base):
   1. این پایه‌ها معمولاً از جنس فولاد یا استیل ساخته می‌شوند و برای محیط‌های صنعتی که نیاز به مقاومت و استحکام بالا دارند، مناسب‌اند.
6. پایه رولیک ضد اسید (Acid Resistant Roller Base):
   1. این نوع پایه‌ها برای محیط‌هایی طراحی شده‌اند که احتمال تماس با مواد شیمیایی یا اسیدی وجود دارد.
7. پایه رولیک غلتکی (Heavy Duty Roller Base):
   1. این نوع برای حمل مواد سنگین و سنگین‌تری مانند قطعات فولادی یا دستگاه‌های صنعتی استفاده می‌شود.
8. پایه رولیک سبک (Light Duty Roller Base):
   1. این نوع برای انتقال مواد سبک‌تر و در کاربردهای غیر صنعتی به کار می‌روند.
9. پایه رولیک روان (Free Running Roller Base):
   1. این نوع پایه‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که رولیک‌ها به راحتی می‌چرخند و مقاومت کمی در برابر حرکت دارند.

هر یک از این پایه‌ها بسته به نیاز و شرایط خاص محیط کاری انتخاب می‌شود.

و اما در نوار نقاله های تسمه ای که در صنایع و معادن استفاده از آن متداول تر است معمولا پایه رولیک های زیر استفاده می شود :

• Carrying Idler Support

این نوع پایه رولیک معمولا با یک زاویه مشخص نسبت به افق زیر نوار حاوی بار قرار میگیرد .

• Impact Idler Support

این نوع پایه رولیک معمولا شبیه پایه رولیک رفت می باشد با این تفاوت که رولیک هایی که روی آن قرار میگیرد از جنس لاستیک می باشند و در هنگام ضربه مابع از پارگی تسمه نقاله می شوند . محل قرار گیری پایه رولیکهای ایمپکت زیر قسمتی از نوار است که نوار بارگیری می شود.

• Carrying Self-aligning Idler Support

پایه رولیک خود تنظیم (Self-aligning Roller Bearing) یک نوع بلبرینگ است که برای تحمل بارهای شعاعی و محوری در شرایطی که محور دستگاه ممکن است دچار انحراف شود، طراحی شده است. این نوع بلبرینگ‌ها ویژگی خاصی دارند که اجازه می‌دهد رولیک‌ها به طور خودکار با تغییرات زاویه‌ای و انحرافات محوری تنظیم شوند.

ویژگی‌های پایه رولیک خود تنظیم:

1. ساختار دو ردیفی: بلبرینگ‌های خود تنظیم معمولاً دو ردیف رولیک دارند که در یک محفظه توپ‌مانند قرار گرفته‌اند.
2. امکان چرخش زاویه‌ای: این بلبرینگ‌ها به گونه‌ای طراحی شده‌اند که می‌توانند به راحتی با انحرافات و تغییرات زاویه‌ای در محور دستگاه سازگار شوند. به عبارت دیگر، اگر محور دستگاه از خط مستقیم منحرف شود، بلبرینگ به طور خودکار خود را با انحراف هماهنگ می‌کند.
3. تحمل بارهای محوری و شعاعی: این نوع بلبرینگ‌ها قادرند بارهای شعاعی و محوری را به طور همزمان تحمل کنند و برای شرایطی که بارهای پیچیده یا تغییرات زاویه‌ای وجود دارد، مناسب هستند.
4. مناسب برای شرایط کاری سخت: پایه رولیک‌های خود تنظیم معمولاً برای شرایطی که عدم دقت در نصب، تغییرات دما، یا انحرافات مکانیکی رخ می‌دهد، مناسب هستند.

این نوع بلبرینگ‌ها به طور گسترده در صنایعی مانند صنایع معدن، نورد فولاد، ماشین‌آلات سنگین، و سیستم‌های انتقال قدرت به کار می‌روند.

• Return Self-aligning IDLER Support
• این نوع پایه رولیک مانند پایه رولیک خود تنظیم رفت عمل می کند با این تفاوت که در قسمت برگشت (قسمتی که نوار نقاله به نقطه آغازین خود برمی‌گردد)، جانمایی می گردد .
• Flate Return Idler Support

این نوع پایه رولیک طوری ساخته می شود که رولیک ها نسبت به افق زاویه ندارند و قبل از درام قرار میگیرند تا تسمه نقاله قبل از ورود به درام حالت صافی به خود بگیرند .

• V Return Idler Support

این نوع پایه رولیک طوری ساخته می شود که رولیک ها یک زاویه ثابت نسبت به افق دارند.

• Variable Angle Carrying Idler Support

در این نوع از پایه رولیک ها می توان زاویه رولیکها را نسبت به افق تغییر داد .این تغییر زاویه به سیستم نقاله این اجازه را می‌دهد که به طور مؤثری در مسیرهای با شیب متفاوت کار کند.